Łódź przez wiele lat
funkcjonowała w powszechnej wyobraźni jako
miasto fabryk
i szarej codzienności. Niewiele osób dostrzegało jej
walory architektoniczne, krajobrazowe, przyrodnicze i
kulturowe.
Niepowtarzalne dziedzictwo materialne dzisiejszej Łodzi
jest następstwem wielokulturowej, niebanalnej historii.
Przez dziesiątki lat przeplatały się tutaj
kultury: polska, żydowska, niemiecka i rosyjska
. Dziś możemy podziwiać materialne dowody ich bytności w
"Ziemi Obiecanej" , które nadają miastu
niepowtarzalny charakter.
Unikalne w skali kraju są zespoły rezydencjonalo
- przemysłowe .
Dwa z nich znajdują się na terenie tzw. "Księżego Młyna"
i zostały wzniesione przez przemysłowca - Karola
Wilhelma Scheiblera. Kolejny, usytuowany jest w centrum
miasta i niegdyś należał do konkurencyjnego fabrykanta -
Izraela Kalmanowicza Poznańskiego. Obecnie
jest tam
centrum kulturalno - rozrywkowe Manufaktura. Na zespół
składały się budynki fabryczne, domy dla zatrudnionych
robotników oraz okazała siedziba właściciela. Jednak jak
przystało na "Polski Manchester", bo
tak często określa się Łódź, nie są to jedyne zachowane
przykłady XIX - wiecznej
architektury przemysłowej.
Gdy niewielkie przedsiębiorstwa pionierów łódzkiego
przemysłu, zaczęły przeobrażać się w imponujące fortuny,
równocześnie powstawały ich okazałe siedziby. W
Łodzi znajduje się około 200
willi i pałaców.
Odwiedzając miasto nie można pominąć jego symbolu -
Pałacu Poznańskiego obecnie siedziby
Muzeum Historii
Miasta Łodzi. Warto także odwiedzić
inne pałace wybudowane przez synów tego fabrykanta.
Budynki te obecnie zajmuje
Akademia Muzyczna oraz
Muzeum Sztuki,
w którym można podziwiać najstarszą w Polsce kolekcję
sztuki nowoczesnej.
Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa
Telewizyjna i Teatralna mieści się w dawnym
pałacu
Oskara Kohna, natomiast
Miejska
Galeria Sztuki na swą siedzibę wybrała najpiękniejszą
wille secesyjną, niegdyś będącą własnością
Leopolda Kindermanna.
Wspominając o wielokulturowej przeszłości miasta
nie sposób pominąć zabytków sakralnych.
Społeczność żydowska niegdyś licznie zamieszkująca Łódź,
wzniosła cztery okazałe synagogi, które bezpowrotnie
zostały zniszczone w czasie II wojny światowej. Jedynym
świadkiem tamtych tragicznych wydarzeń jest ukryta w
podwórzu, niewielka
synagoga przy ul. Rewolucji 1905 (nr
28). Warto poświęcić chwilę uwagi
cerkwi p.w. św.
Aleksandra Newskiego (ul. Kilińskiego 54) czy
ewangelicko - augsburskiej świątyni p.w. św. Mateusza
(ul. Piotrkowska 283), która dzięki znakomitej akustyce
gości koncerty organizowane przez
Filharmonię Łódzką.
Nieopodal usytuowana jest
archikatedra p.w. św.
Stanisława Kostki (pl. Archikatedralny) z dominującą nad
tą częścią miasta 100 metrową wieżą.
W Łodzi znajduje się także
największa w Europie
nekropolia żydowska (ul. Bracka). Pierwszy
cmentarz tego wyznania powstał przy ulicy przekornie
nazywanej Wesołą, jednak nie dotrwał do dzisiejszych
czasów. Nowy cmentarz utworzono w 1892 r. Obecnie
zajmuje powierzchnię 41 ha, znajduje się tam 180 000
grobów, 65 000 macew. Spoczywają tam m.in. łódzcy
przemysłowcy: Poznańscy, Silbersteinowie, Prussakowie,
Stillerowie, Jarocińscy oraz rodzice Juliana Tuwima i
Artura Rubinsteina. Rozległy obszar zajmuje pole gettowe
gdzie pochowano ofiary Litzmannstadt Getto.
Stary Cmentarz - katolicki, ewangelicki i prawosławny
(ul. Ogrodowa), powstał w latach 1855-1858. Pochowano
tam osoby które przyczyniły się do rozwoju medycyny,
kultury i nauki w Łodzi oraz wielkich fabrykantów:
Biedermannów, Grohmannów, Geyerów, Kindermannów. Nad
obszarem góruje wybudowana w neogotyckim stylu, okazała
kaplica - grobowiec rodziny Scheiblerów.
Będąc w Łodzi warto odwiedzić jedyne w Polsce
Centralne Muzeum Włókiennictwa i
Muzeum Kinematografii.
Ciekawe zbiory prezentują także
Muzeum Archeologiczno -
Etnograficzne oraz
Muzeum Tradycji Niepodległościowych
wraz z
oddziałem Radogoszcz, powstałym na terenie
dawnego obozu hitlerowskiego.
Na obszarze miasta znajdują się 33 parki z których 11
jest wpisanych do rejestru zabytków. W niedalekiej
odległości od centrum usytuowany jest największy w
mieście, liczący sobie 300 ha - tzw.
Park na Zdrowiu. Na
jego terenie w 1930 r. utworzono pierwszy w Polsce
miejski rezerwat przyrody -
Polesie Konstantynowskie.
Należy również wybrać się do pobliskiego
ogrodu
botanicznego. Zgromadzona tam kolekcja obejmuje około 3
500 gatunków oraz odmian roślin.
Łagiewniki największy miejski las w Europie.
Zajmuje powierzchnię ponad 1200 ha. Na jego terenie
można podziwiać barokowy
klasztor franciszkanów oraz
najstarsze zabytki miasta:
dwie drewniane kaplice z 1676
r. i z 1703 r. W jego centrum utworzono rezerwat
przyrody, natomiast całość jest częścią Parku
Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Pobliskie stawy w
Arturówku są popularnym miejscem letniego wypoczynku
łodzian. Zwolennicy kąpieli słonecznych mogą ich zażywać
na niewielkiej plaży, natomiast miłośnicy aktywnych form
rekreacji wypożyczyć kajak, łódkę lub rower wodny.
Opis zaczerpnięty ze
strony
www.lodz.pl, do
której lektury gorąco zachęcamy.